De Nachttrein 2.0 kan een echte concurrent van het vliegtuig worden. Het is een TGV of ICE met bedden, die rijdt via hogesnelheidslijnen. Comfort en privacy zullen flink verbeterd moeten worden.
De Nachttrein 2.0 brengt je met 300 km/u naar Rome of Madrid
De Nachttrein 2.0 brengt je met 300 km/u naar Rome of Madrid
Nachttrein 2.0 van Peking naar Shanghai ©Wikipedia
Nachttrein 2.0 van Peking naar Shanghai ©Wikipedia
Rapport Night Trains 2.0. Opgesteld in opdracht van DB voor de International Union of Railways
Rapport Night Trains 2.0. Opgesteld in opdracht van DB voor de International Union of Railways
Mogelijke dienstregelingen van de Nachttrein 2.0 vanuit Amsterdam (fictief)
Amsterdam-Madrid

Amsterdam Centraal

20:00

Rotterdam Centraal

20:45

Brussel Midi

22:00

Paris Nord

23:30

Barcelona Sants

6:15

Madrid-Puerta de Atocha

9:00

Amsterdam-Barcelona

Amsterdam Centraal

21:30

Rotterdam Centraal

22:15

Brussel Midi

23:30

Barcelona Sants

7:30

Amsterdam-Rome

Amsterdam Centraal

19:00

Rotterdam Centraal

19:45

Brussel Midi

21:00

Paris Nord

22:30

Milano Centrale

6:00

Bologna Centrale

7:00

Firenze S.M.N.

7:30

Roma Termini

9:00

Amsterdam-Milaan

Amsterdam Centraal

21:00

Rotterdam Centraal

21:45

Brussel Midi

23:00

Torino Porta Susa

6:30

Milano Porta Garibildi

8:00

Amsterdam-Budapest

Amsterdam Centraal

20:00

Utrecht Centraal

20:30

Arnhem Centraal

21:00

Düsseldorf Hbf

22:15

Köln Hbf

23:00

Wien Hbf

7:00

Budapest Keleti

9:30

Interieur Nachttrein 2.0? ©Bombardier
Interieur Nachttrein 2.0? ©Bombardier
Modulair opgebouwde coupés, test interieur Nightjet ÖBB ©Provodnik
Modulair opgebouwde coupés. Test van het interieur voor Nightjet ÖBB ©Provodnik
Modulair opgebouwde coupés, test interieur Nightjet ÖBB ©Provodnik
Modulair opgebouwde coupés. Test van het interieur voor Nightjet ÖBB ©Provodnik
Hogenselheidsnachttrein Peking - Shanghai ©Mark Smith
Hogenselheidsnachttrein Peking – Shanghai ©Mark Smith
Hogenselheidsnachttrein Peking - Shanghai ©Mark Smith
Hogenselheidsnachttrein Peking – Shanghai ©Mark Smith
Hogenselheidsnachttrein Peking - Shanghai ©Mark Smith
Hogenselheidsnachttrein Peking – Shanghai ©Mark Smith
Video: reisverslag Peking – Shnghai met de hogesnelheidsnachttrein ©Mark Smith

De nachttrein in Europa verdient een nieuwe kans. De laatste jaren lijkt de meest relaxte manier van reizen steeds meer terrein te verliezen. Maar dat komt eerder door mismanagement, lage snelheden en oud materieel, dan door een gebrek aan belangstelling. En natuurlijk door de oneerlijke concurrentie van de luchtvaart. Het product nachttrein heeft te lang stil gestaan in de tijd: het is tijd voor de Nachttrein 2.0. 

Op 15 december stond er een mooi opiniestuk van Michiel Slütter in De Volkskrant. Een pleidooi voor de hogesnelheidsnachttrein. Hij baseert zich onder meer op een studie van de Deutsche Bahn van enige jaren terug. Daarin wordt gekeken de concurrentiekracht van de Nachttrein 2.0 in financiële zin. Aspecten als comfort en privacy zijn daarin nog wat onderbelicht. De initiatieven van de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB zijn wat dat betreft interessant. Voor het nieuwe Nightjet materieel wordt een geheel nieuwe inrichting overwogen. Hieronder een verkenning van de Nachttrein 2.0.

Nachttrein 2.0: nieuwe verbindingen

De Nachttrein 2.0 maakt gebruik van hogesnelheidslijnen en -treinen. Zo ontstaan interessante nieuwe verbindingen en kan de concurrentiekracht van de nachttrein veel groter worden. Bij het zoeken naar nieuwe verbindingen moet je rekening houden met de volgende aspecten:

Een goede combinatie van instapstations: niet te ver uit elkaar (maximaal 3 uur). Amsterdam, Brussel, Londen en Parijs liggen wat dat betreft gunstig bij elkaar in de buurt. Keulen en het Ruhrgebied kunnen daar in sommige gevallen ook bij passen.   

Een logisch nachttraject: voldoende tijd om te slapen (6 tot 12 uur). Goede opties zijn: Parijs – Milaan (7:30 uur), Parijs – Barcelona (6:30 uur), Parijs – Berlijn (8 uur), London – Berlijn (9 uur) of Keulen – Wenen (8 uur).  

Een slimme combinatie van uitstapstations: niet te ver uit elkaar (maximaal 3 uur). Milaan, Bologna, Florence en Rome liggen gunstig, maar ook Barcelona en Madrid. Eventueel Wenen, Budapest en Bratislava.

Met een beetje puzzelen kom je al snel op de volgende potentiële nieuwe verbindingen vanuit Nederland:

Amsterdam (vertrek 20:00) – Madrid (aankomst 9:00)

Amsterdam (21:30) – Barcelona (7:30)

Amsterdam (19:00) – Rome (9:00)

Amsterdam (21:00) – Milaan (8:00)

Amsterdam (20:00) – Budapest (9:30)

En er zijn meer variaties denkbaar. Daarbij is het ook zoeken naar de meest rendabele exploitatie. Later vertrekken levert een ongunstig vertrektijdstip in Parijs op. Eerder uit Amsterdam (of Brussel/London) betekent dat je erg vroeg in Barcelona aankomt. Als er een restaurantie aan boord is, kan het juist aantrekkelijk en efficiënt zijn om wat meer tijd te hebben voor diner en/of ontbijt in de trein.    

Nachttrein 2.0: meer privacy, meer comfort

Een deel van de tragiek van de traditionele nachttrein, zit in het sterk verouderde materieel waar de treinen mee dereden worden. De meer avontuurlijk ingestelde reiziger kan de muffe lucht en de kleine gebreken misschien nog wel waarderen. Maar de laatste jaren was er in (bijvoorvbeeld) de CityNightLine vooral veel stuk. Daarbij komt een gebrek aan privacy, tenminste als je een beetje betaalbaar wil reizen. Niet echt meer van deze tijd. 

De Nachttrein 2.0 wordt waarschijnlijk een TGV of ICE, die van binnen is omgebouwd tot nachttrein. Daar zullen dus op de een of andere manier slaapplaatsen in aangebracht moeten worden. Je zou kunnen denken aan een inrichting die meer op een vliegtuig lijkt, met stoelen die onderuit kunnen en eventueel een beetje afgechermd zijn. Hier naast een ontwerp van Bombardier in die lijn.

Interessanter is waar de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB mee bezig zijn. Er wordt hard gewerkt aan een geheel nieuwe inrichting voor de Nightjet rijtuigen: modern, stijlvol, comfortabel en slim ingedeeld. Misschien ook wel met meer privacy: modulair opgebouwde coupés, die je ook helemaal kan opsplitsen tot één persoonscabines. Dat kan de concurrentiekracht van de Nachttrein 2.0 alleen maar ten goede komen. 

Concurrentiekracht van de Nachttrein 2.0

Het rapport Night Trains 2.0 laat zien dat op een aantal prominente verbindingen voldoende vervoerpotentieel aanwezig is. Slechts een klein aandeel van de vliegtuigpassagiers hoeft over te stappen op de trein, om deze goed gevuld heen en weer te laten rijden.

Op een aantal lange afstandsroutes in Europa kan de Nachttrein 2.0 op kosten aardig concurreren met budgetairlines. De kosten per stoel/bed-kilometer zijn redelijk vergelijkbaar. Dat zou betekenen dat de Nachttrein 2.0 vergelijkbare (gemiddelde) tarieven kan hebben als de budgetairlines. Op de verbindingen waar dat niet het geval is, komt dat vooral door de hoge kosten voor het gebruik van de infrastructuur. Daarover kunnen met de infrabeheerders waarschijnlijk wel nadere afspraken worden gemaakt, aangezien er in de nachtelijke uren verder weinig belangstelling voor het gebruik van het spoor is. 

Het rapport gaat verder niet in op de vraag of reizigers bereid zijn om meer te betalen voor een reis met de nachttrein, dan voor een goedkope vlucht. Dat lijkt wel aannemelijk, aangezien de trein comfortabeler is en de kosten van een hotelovernachting kan uitsparen. Maar ook zonder deze aanname concurreert de Nachttrein 2.0 dus best goed met de budgetairlines.  

Overigens zou de concurrentiepositie van de nachttrein (zowel 1.0 als 2.0) ten opzichte van de luchtvaart veel beter zijn, als vliegtuigmaatschappijen evenveel BTW en energiebelasting (kerosine) zouden betalen als spoorwegmaatschappijen. Dat blijkt bijvoorbeeld duidelijk uit de vergelijking die de Deense activist Poul Kattler maakt. In ieder geval blijkt de (nacht)trein in alle studies veel duurzamer te zijn dan het vliegverkeer, maar dat zal niemand verbazen.  

Nachttrein 2.0 bestaat al in China

In China rijdt al een hogesnelheidsnachttrein tussen Peking en Shanghai. Het materieel haalt 250 km/u, al wordt op dit moment maar voor een deel van de reis gebruik gemaakt van de hogesnelheidslijn. Daardoor is de trein veel langzamer dan de hogesnelheidstreinen overdag. Misschien heeft dat te maken met de benodigde nachtrust; de trein doet er ongeveer 12 uur over. De trein heeft 13 slaapwagens, elk met 9 coupés met 4 comfortabele bedden. Verder is er een restaurantiewagen. Bron: The Man in Seat Sixty-One.

Links en bronnen

Rapport Night Trains 2.0 dat in opdracht van de DB is opgesteld voor de International Union of Railways

Night trains versus airlines – vergelijking door Poul Kattler– 

Nieuws: ontwerp nieuw Nightjet interieur getest in Wenen

Meer informatie over de hogesnelheidsnachttrein in China van The Man in Seat Sixty-One 

Heb je nuttige aanvullingen of nieuwe inzichten? Mail naar chris@noordwestexpress.nl

Meer nieuws

European Sleeper nachttrein naar Berlijn start op 25 mei 2023

Vanaf 25 mei 2023 rijdt de eerste nachttrein van de startup European Sleeper tussen Brussel, Amsterdam en Berlijn. De trein rijdt in eerste instantie drie keer per week en stopt ook in Antwerpen, Roosendaal, Rotterdam, Den Haag, Amersfoort, Deventer en Bad Bentheim. Waarschijnlijk wordt de trein in 2024 verlengd naar Praag.

Lees meer

Dienstregeling nachttrein naar Berlijn en Praag bekend

Deze nieuwe trein biedt een interessante verbinding tussen vier Europese hoofdsteden. Duurzaam en comfortabel reizen met de trein wordt voor veel mensen zodoende een stuk aantrekkelijker. Zowel voor vakantiegangers, stedentrippers als zakelijke reizigers. De eerste treinen gaan dus in de zomer 2022 rijden. In eerste instantie drie dagen per week, maar de bedoeling is om snel op te waarderen naar een dagelijkse trein. De kaartverkoop start in april 2022. 

Lees meer

Nachttreinreizen nog aantrekkelijker in 2022

De nachttrein is terug van weggeweest! Inmiddels kunnen we vanuit Nederland rechtstreeks met de nachttrein naar Wenen, München, Innsbruck, Basel en Zürich. Vanuit Parijs kan je weer naar de Côte d’Azur met de nachttrein. En de European Sleeper nachttrein naar Berlijn en Praag volgt in de zomer. Dat alles levert talloze mogelijkheden op om comfortabel, efficiënt en betaalbaar met de trein op reis te gaan. 

Lees meer

Nachttrein is terug in Nederland

Eigenlijk is het te mooi om waar te zijn! Maar vanaf 25 mei rijdt de Nightjet van de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB toch echt dagelijks van Amsterdam naar München, Innsbruck en Wenen. Na ruim vier jaar wordt Nederland weer bediend door een internationale nachttrein. Volg het vertrek van de eerste nachttrein uit Amsterdam LIVE via de Facebookpagina van Noord West Express.

Lees meer

European Sleeper vanaf de zomer 2022 naar Praag

European Sleeper is een splinternieuwe Nederlandse spoorwegmaatschappij speciaal voor nachttreinen. De eerste verbinding wordt Brussel – Amsterdam – Berlijn – Praag. Verder kan iedereen meedoen, want er komen regelmatig aandelen beschikbaar. Meld je aan voor de nieuwsbrief!

Lees meer

Nieuwe spoorwegmaatschappij speciaal voor nachttreinen

De nachttrein is een reisbeleving en niet alleen een handige manier om te verplaatsen. Dat is waar Euorpean Sleeper als splinternieuwe spoorwegmaatschappij voor staat. Onze eerste nachttrein gaat al in april 2022 vanuit Nederland en België rijden. De bestemming van deze trein wordt in april 2021 bekend gemaakt.

Lees meer

Uitstel door corona, maar ook goed nieuws over de nachttrein

Zondag 13 december 2020 zou er voor het eerst in vier jaar weer een nachttrein uit Nederland vertrekken. Door de coronacrisis is dat voor onbepaalde tijd uitgesteld. Ondertussen worden er echter wel nieuwe plannen gesmeed. Zo kunnen we vanaf december 2021 ook rechtstreeks met de nachttrein naar Zürich. 

Lees meer

De nachttrein komt terug! Eerste kaartjes zijn nu te koop 🙂

Eigenlijk is het te mooi om waar te zijn! Maar vanaf zondag 13 december 2020 rijdt er elke dag weer een echte internationale nachttrein van Nederland naar Duitsland en Oostenrijk. Het wordt een Nightjet van de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB. Een mooie formule: degelijk en comfortabel. Tarieven en tijden zijn gunstig. Ontbijt is inbegrepen, maar helaas geen restauratie.

Lees meer

Revival nachttrein in Europa zet door

Vanaf december 2020 kunnen we vanuit Nederland met de nachttrein rechtstreeks naar Wenen, München en Innsbruck. En misschien volgend jaar ook al naar Zürich!

Na de coronacrisis zijn er ook een paar tegenvallers, maar over het algemeen gaat het de goede kant op. Er komen twee nieuwe nachttreinen vanuit Duitsland naar Zweden en in Frankrijk komt de beroemde Blue Train naar Nice weer terug.

Lees meer

Herstart nachttreinen: Noord West Express op verkenning!

De nachttreinen in centraal Europa rijden weer na de diverse corona lockdowns. Er zijn zelfs interessante nieuwe verbindingen gelanceerd.

Het is een mooi reisschema naar Kroatië geworden, waarin vier mooie nachttreinen zijn opgenomen:

1) Nightjet Düsseldorf – Wenen
2) RegioJet Praag – Rijeka
3) EN Zagreb – Zürich
4) Nightjet Zürich – Hamburg

Lees meer
Logo Noord West Express - alles over reizen met de nachttrein vanuit Nederland
Alles over reizen met de nachttrein vanuit Nederland
Volgen op

Deze website maakt gebruik van cookies. Meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten